«Μοντέλο Ισραήλ για πότισμα στον κάμπο λόγω της κλιματικής αλλαγής»- «Αυξάνονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα τα επόμενα χρόνια»
Συνέντευξη στον Πάνο Γαρουφαλιά
Ο καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας, γεωλόγος, ακαδημαϊκός κ. Χρήστος Ζερεφός μιλάει στην Larissanet για την κλιματική αλλαγή και πόσο αυτή θα επηρεάσει την ζωή μας τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Επισημαίνει ότι οι ανεμοστρόβιλοι και γενικά τα ακραία φαινόμενα θα είναι όλο πιο συχνά και πιο έντονα στη χώρα μας, ενώ παράλληλα θα βιώνουμε την πτώση του υδροφόρου ορίζοντα στο θεσσαλικό κάμπο. «Οι αγρότες χρησιμοποιώντας τα κανόνια για πότισμα καταναλώνουν το νερό που ανήκει στα εγγόνια και τα δισέγγονά τους»επισημαίνει ο καθηγητής. Επίσης σημειώνει ότι οι υποδομές θα πρέπει να αναβαθμιστούν και να τελειώσουν οι παρανομίες ώστε να μην δούμε άλλες καταστάσεις σαν και αυτή που ζήσαμε στην Χαλκιδική και μας στοίχισε ανθρώπινες ζωές.
Αναλυτικά η συνέντευξη με τον κ. Χρ. Ζερεφό.
Τι σημαίνει κλιματική αλλαγή για την Ελλάδα; Έχετε πει ότι το 1/3 της χώρας κινδυνεύει με ερημοποίηση.
Είναι αλήθεια αυτό που λέτε, υπάρχει κίνδυνος ερημοποίησης για το 1/3 της Ελλάδας. Η χώρα μας όπως ξέρετε είναι μεσογειακή χώρα. Αλλά η νότια χώρα βρίσκεται ανάμεσα στη ζώνη της ερήμου και στην εύκρατη ζώνη της Ευρώπης. Οι κίνδυνοι, εφόσον συνεχίσει αυτή η ανεξέλεγκτη αποσταθεροποίηση του κλίματος, προφανώς θα επιφέρουν σοβαρά προβλήματα ξηρασίας και ερημοποίησης.
Από την άλλη έχουμε δει ότι οι βροχές στη δυτική Ελλάδα έχουν μειωθεί κατά 20% τον προηγούμενο αιώνα. Τα μοντέλα επιμένουν ότι στην δυτική Ελλάδα θα συνεχίσουν να μειώνονται οι βροχοπτώσεις σε αυτό το ποσοστό που σας προανέφερα αν δε γίνει τίποτα παγκοσμίως μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα.
«Οι αγρότες χρησιμοποιώντας τα κανόνια για πότισμα καταναλώνουν το νερό που ανήκει στα εγγόνια και τα δισέγγονά τους»
Ζήσαμε ακραία φαινόμενα αυτό το καλοκαίρι. Ανεμοστρόβιλος να καταστρέφει την Χαλκιδική, εκεί που θρηνήσαμε νεκρούς, ενώ την ίδια ώρα άλλος ανεμοστρόβιλος ισοπέδωνε καλλιέργειες στον Τύρναβο. Τι αλλάζει και τι πρέπει να περιμένουμε;
Ο κόσμος λέει ότι αλλού έχουμε ξηρασία και αλλού πνίγονται. Αυτά τα ακραία φαινόμενα κάθονται πάνω στην γενική τάση που υπάρχει. Όταν λέμε ότι αραιώνουν οι βροχοπτώσεις δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε νερό. Μπορούμε να παίρνουμε νερό- μειωμένο συνολικά- πολύ ξαφνικά και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Δηλαδή το ίδιο νερό που θα έριχνε σε μια εβδομάδα το ρίχνει με ένα τέτοιο ακραίο φαινόμενο σε μια ώρα. Αυτό το νερό δεν μπορεί να παροχετευτεί και δημιουργούνται πλημμυρικές καταστάσεις. Το ίδιο ισχύει και για τους καύσωνες. Μπορεί να ζεσταινόμαστε, αλλά μπορεί να ζήσουμε και έναν Αύγουστο κρύο. Όλα αυτά τα βλέπουμε σε έναν κύκλο τριακονταετίας.
«Το κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων αυξήθηκε κατά 100 φορές από το 1950»
Τι περιμένουμε να συμβεί τα επόμενα χρόνια αναφορικά με την κλιματική αλλαγή;
Θα ζήσουμε τα επόμενα χρόνια παγκοσμίως μια εξελισσόμενη αύξηση της συχνότητας των ακραίων καιρικών καταστάσεων. Το κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων από 10 δισ. δολάρια παγκοσμίως το 1950, έφτασε το 2018 στα 1.000 δισ! Δηλαδή 100 φορές πάνω.
Στο θεσσαλικό κάμπο τι θα πρέπει να περιμένουμε; Σας λέω ότι μετά και τα τελευταία φαινόμενα οι αγρότες είναι ανήσυχοι για τις καλλιέργειές τους.
Ο υδάτινος ορίζοντας κατεβαίνει και δυστυχώς στρατηγική δεν υπάρχει. Θα πρέπει πάραυτα ο θεσσαλικός κάμπος να προστατευτεί καθώς όπως ξέρουν όλοι γίνεται αλόγιστη χρήση του υδάτινου ορίζοντα. Αυτά τα νερά που σκορπάνε οι αγρότες με τα κανόνια για να ποτίσουν τις καλλιέργειές τους, ανήκουν στα εγγόνια και τα δισέγγονά τους. Αυτό πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους οι γεωργοί μας. Ας κάνουν αυτό που γίνεται στο Ισραήλ, εκεί όπου έχουν μετατρέψει την έρημο σε έναν παράδεισο. Εμείς έχουμε έναν παράδεισο και θέλουμε να τον κάνουμε έρημο.
Φαινόμενα σαν αυτά που έζησαν πριν από μερικές εβδομάδες οι αγρότες στον Τύρναβο με τον ανεμοστρόβιλο να καταστρέφει καλλιέργειες πόσο συχνά θα είναι στο κοντινό μέλλον;
Είναι πιο συχνή η εκδήλωση των ακραίων καταστάσεων και των ανεμοστρόβιλων καθώς βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Μιλάμε για ανεμοστρόβιλους στην ξηρά, αλλά και υδροστρόβιλους που σχηματίζονται στην θάλασσα. Αυτό που συμβαίνει δυστυχώς θα συνεχιστεί. Αυτά ήταν σπάνια φαινόμενα. Τα βλέπαμε κυρίως στο Ιόνιο, αλλά τώρα πλέον τα βλέπουμε παντού.
Πως μπορούν οι αγρότες να προστατεύσουν τις καλλιέργειές τους από αυτά τα ακραία φαινόμενα; Πρέπει με βάση την κλιματική αλλαγή να πάμε σε άλλες καλλιέργειες;
Οι αγρότες πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τους γεωπόνους και τις αρχές για το τι πρέπει να σπείρουν. Να δουν σοβαρά τη μείωση του υδροφόρου ορίζοντα. Οι αγρότες θα πρέπει να ξέρουν ότι δεν κάνουμε τον «νταή» μπροστά στον καιρό. Πέφτουν κεραυνοί, θα πέφτουν πάντα. Όπως πάμε θα έχουν περισσότερους κεραυνούς και με μεγαλύτερη συχνότητα. Πρέπει να πάμε σε κλειστό χώρο για να προστατευτούμε. Να θυμόμαστε ότι όταν έχουμε έναν ορμητικό χείμαρρο μπροστά μας δεν πάμε να τον περάσουμε.
Υποδομές που θα μπορούν να αντέξουν σε τέτοια φαινόμενα θα πρέπει να κάνουμε;
Χρειάζονται σοβαρές υποδομές, αλλά θα πρέπει να σταματήσουν και οι παρανομίες. Κινδυνεύει η ζωή αυτού που παρανομεί σε εκδήλωση ακραίου καιρικού φαινομένου. Τζάμια και πέργολες που βάζουν τα παίρνει ο άνεμος και το εξάρτημα αυτό που τοποθέτησαν επιπόλαια μπορεί να τους σκοτώσει. Έτσι έγινε πρόσφατα στην Χαλκιδική.